Η Π.Ο του ΚΠΕ Ιεράπετρας – Νεάπολης, προτίθεται να ανανεώσει  και να λειτουργήσει το Εθνικό Θεματικό Δίκτυο εκπαίδευσης για την αειφορία με τίτλο: «Διατροφή, περιβάλλον & υγεία ». για το σχολικό έτος 2022 -2023

Συντονιστικός Φορέας: Κ.Ε.ΠΕ.Α. Ιεράπετρας – Νεάπολης  Λασιθίου.

1. Σκοπιμότητα Ίδρυσης του περιφερειακού Θεματικού  Δικτύου:  

Η σωστή διατροφή συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας μας και στην υγεία του πλανήτη.

Η τροφή μας χρειάζεται ενέργεια και  νερό για να παραχθεί και πολλές φορές η «λαιμαργία» μας οδηγεί στην κατάχρηση πολύτιμων πόρων. Σύμφωνα με πηγές (http://www.wwf.gr), η διατροφή μας κοστίζει στον πλανήτη:

34% γη

69% καθαρό νερό

70% βιοποικιλότητα

Επιπλέον,

• Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), υπάρχουν περίπου 815 εκατ. άνθρωποι οι οποίοι κοιμούνται πεινασμένοι, ενώ την ίδια στιγμή 1,9 δισ. άτομα είναι υπέρβαρα (https://www.cnn.gr/kosmos/story/194079/pagkosmia-hmera-trofimon-815-ekat-anthropoi-koimoyntai-peinasmenoi-1-9-dis-einai-ypervaroi)
• Συνολικά, το 95% του πληθυσμού στην Ελλάδα, δεν προσλαμβάνει τις συστηνόμενες ποσότητες πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (φυτικά έλαια και ψάρι), ενώ το 60% δεν προσλαμβάνει αρκετές φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, όσπρια). Η απουσία σχολικών γευμάτων στη διάρκεια της πανδημίας επιδείνωσε το πρόβλημα. (https://www.notospress.gr/ellada/story/70722/grothia-sto-stomaxi-ta-paidia-stin-ellada-den-trefontai-eparkos).
• Η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη στην παιδική παχυσαρκία με αυξητικές τάσεις και σύμφωνα με τις διαθέσιμες ερευνητικές πληροφορίες σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ελλάδα συγκεντρώνει το υψηλότερο ποσοστό των παιδιών με κεντρική  παχυσαρκία (https://www.elde.gr/pagkosmia-prwtia-ellada-kentriki-paidiki-paxysarkia).
• Η χώρα μας αν και βγήκε πρόσφατα από μία δεκαετή οικονομική κρίση είναι τρίτη στη σπατάλη τροφίμων παγκοσμίως. Σύμφωνα με έρευνα που έγινε υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ, το 2019 σε κάθε έναν από εμάς αντιστοιχούσαν 142 κιλά τροφίμων που πετάχτηκαν στα σκουπίδια, όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος είναι 74 κιλά.  Συνολικά στη χώρα μας πετιούνται κάθε χρόνο στα σκουπίδια 1,484 εκατ. τόνοι τροφίμων. Στην Ευρώπη κατέχουμε την αρνητική πρωτιά (https://www.naftemporiki.gr/finance/story/1701973/i-ellada-3i-stin-spatali-trofimon-pagkosmios).

Η Παιδαγωγική Ομάδα του Κ.Ε.ΠΕ.Α. Ιεράπετρας- Νεάπολης εκτιμά πως τα δεδομένα αυτά όπως και η μέχρι τώρα ενσωμάτωσή αυτών των προβληματισμών σε αρκετά από τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα, μας οδήγησε στην απόφαση για συγκρότηση Εθνικού Θεματικού Δικτύου.

Επίσης, η λειτουργία του Περιφερειακού Θεματικού Δικτύου «Περιβάλλον, Υγεία & Διατροφή» συγκέντρωσε μεγάλη συμμετοχή σχολείων, μαθητών και εκπαιδευτικών κάνοντας έτσι επιτακτική την ανάγκη για διεύρυνσή του σε επίπεδο εθνικό.

Η επιμορφωτική εσπερίδα που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά στις 9/04/2021, με θέμα «Διατροφή & Υγεία: Η γνώση θωρακίζει» και απευθυνόταν σε εκπαιδευτικούς όλης της χώρας, έφτασε τις 1017 συμμετοχές εκπαιδευτικών πανελλαδικά. Πολλοί εξέφρασαν το ενδιαφέρον να συμμετέχουν στο Δίκτυο μας αλλά δεν μπορούσαν αφού λειτουργούσε ως Περιφερειακό και όχι ως Εθνικό.

Το συνεχές και αυξανόμενο ενδιαφέρον για την θεματική αυτή από την εκπαιδευτική κοινότητα και η δική μας ενασχόληση με το θέμα της Μεσογειακής Διατροφής όσο και με το πώς συνδέεται η Διατροφή με το «ενεργειακό αποτύπωμα», οδήγησε την Παιδαγωγική Ομάδα στην απόφαση για επέκταση του περιφερειακού Θεματικού Δικτύου « Διατροφή, Περιβάλλον & Υγεία» σε εθνικό.

• Σκοπός του δικτύου

Eίναι να εισάγει τους μαθητες/τριες ,εκπ/κους και κοινωνικές ομάδες σε μια συλλογική δράση προβληματισμού σχετικά με τη σύνδεση της Διατροφής με τις έννοιες «φέρουσα ικανότητα» , «παραδοσιακή διατροφή», «σπατάλη φυσικών πόρων», «Υγιεινή διατροφή», «αειφορία των τοπικών κοινωνιών» «μείωση του οικολογικού και ενεργειακού αποτυπώματος

• Στόχοι του δικτύου:

• Οι μαθητές να ενημερωθούν -να ευαισθητοποιηθούν-προβληματιστούν σε θέματα που αφορούν την αειφορική διαχείριση των φυσικών πόρων , ώστε  να βελτιώσουν τις καταναλωτικές και διατροφικές τους συνήθειες και να αντιληφθούν ότι με την κατανάλωση τοπικών παραδοσιακών υγιεινών προϊόντων, ενδυναμώνεται η τοπική κοινωνία
• Η εξασφάλιση μιας διάρκειας στην εκπαιδευτική σχέση του ΚΠΕ με τα σχολεία και τους συνεργαζόμενους φορείς
• Η επικοινωνία μαθητών και εκπαιδευτικών από διαφορετικές πόλεις και η συνεργασία με άλλους φορείς της πόλεις με κοινό στόχο την υγιεινή παραδοσιακή διατροφή.
• Η παιδαγωγική και επιστημονική υποστήριξη των σχολικών μονάδων σε συνεργασία με τους συμμετέχοντες επιστημονικούς και άλλους φορείς.
• Η οργάνωση επιμορφωτικών συναντήσεων και η παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού
• Η ανάπτυξη συνεργασιών στο πλαίσιο εθνικών αλλά και ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την υλοποίηση δράσεων.

• Θεματικές ενότητες & ενδεικτική θεματολογία 

• Μεσογειακή-Παραδοσιακή -Κρητική διατροφή.
• Σημασία της κατανάλωσης τοπικών βιολογικών προϊόντων
• Υπερκατανάλωση κρέατος-γαλακτοκομικών προϊόντων και περιβαλλοντικές επιπτώσεις
• Οικολογικό αποτύπωμα της διατροφής.
• Κομποστοποίηση οργανικών υπολειμμάτων
• Μείωση παραγωγής οικιακών απορριμμάτων
• Διατροφική πολιτική.
• Μεταφορές τροφίμων και περιβαλλοντική επιβάρυνση (τροφοχιλιόμετρα)
• Διαχείριση γεωργικών φυτικών απορριμμάτων – μικρές και μεγάλες εγκαταστάσεις κομποστοποίησης
• Ισορροπημένη διατροφή και άσκηση για υγεία και ευεξία
• Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και οι συνέπειες τους στο περιβάλλον και την υγεία μας  

• Οργανωμένη επιστημονική και παιδαγωγική στήριξη προγραμμάτων αειφόρου εκπαίδευσης των σχολείων που συμμετέχουν στο δίκτυο με:

• Παραχώρηση εκπαιδευτικού υλικού και βιβλιογραφίας
• Θεματική επιμόρφωση των συντονιστών εκπαιδευτικών των ομάδων αειφόρου εκπαίδευσης
• Δημιουργία κοινών εκδόσεων και συμμετοχή σε κοινές  περιβαλλοντικές δράσεις για τη διασύνδεση των σχολείων-μελών του δικτύου.
• Συνεργασία με επιστημονικούς και περιφερειακούς φορείς, επιστημονικές ενώσεις κλπ.
• Καλλιέργεια και ανάπτυξη νέας οικολογικής και κοινωνικής συνείδησης στους εμπλεκόμενους μαθητές, φιλικής προς το περιβάλλον ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν τη διατροφή.
• Ανταλλαγή επισκέψεων μεταξύ των μελών του δικτύου.
• Εξαγωγή συμπερασμάτων και διατύπωση προτάσεων για δράσεις των μαθητών για κινητοποίηση αρμόδιων δημόσιων φορέων.
• Περιφερειακές και εθνικές συνεργασίες με φορείς και σχολεία που δραστηριοποιούνται στην ίδια θεματολογία.

• Συντονισμός δικτύου

Συγκροτείται συντονιστική επιτροπή (Σ.Ε), με αντίστοιχα αναπληρωματικά μέλη, που θα προεδρεύει μέλος του ΚΠΕ Ιεράπετρας- Νεάπολης. Η Σ.Ε έχει την ευθύνη για το σχεδιασμό, την επιλογή και την εφαρμογή των δραστηριοτήτων, θα συνεδριάζει και θα αποτελεί το συνδετικό κρίκο για την οριζόντια και την κάθετη επικοινωνία ανάμεσα στα σχολεία και γενικά θα συντονίζει τη λειτουργία του δικτύου. Η συντονιστική επιτροπή αποτελείται από:

• Δρούγκα Ελισάβετ. Πρόεδρος. Μέλος Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Ιεράπετρας Νεάπολης
• Τσαντηράκη Σοφία. Γραμματέας. Μέλος Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Ιεράπετρας Νεάπολης
• Παπαδοπούλου Έλενα. Εκπρόσωπος Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων
• Σφακιανάκη Μαρία. Υπεύθυνη Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α.  Αρχανών-Ρούβα-Γουβών.
• Παπαδογιαννάκη Κων/να. Αναπληρώτρια υπεύθυνη Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α.  Βάμου.
• Κεφαλογιάννη Ζαχαρένια. Υπεύθυνη Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α.  Ανωγείων.
• Τσεγγελίδου Ευθαλία. Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου σε θέματα Υγείας  στο ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Πελοποννήσου & Δυτικής Ελλάδας.
• Ιππέκη Βασιλική. Υπεύθυνη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Α/θμιας Δυτικής Θεσσαλονίκης
• Σπαρτινού Μαρία Γεωργία. Υπεύθυνη σχολικών δραστηριοτήτων Β/θμιας εκπαίδευσης Κυκλάδων

Αναπληρωματικά μέλη

• Διαμανταρίδης Νικόλαος. Εκπρόσωπος Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων
• Βουμβουλάκης Χαρίδημος. Αναπληρωτής Υπεύθυνος Π.Ο. ΚΕΠΕΑ Ιεράπετρας Νεάπολης

• Παιδαγωγική Ομάδα

Η παιδαγωγική ομάδα που θα συνεπικουρεί το παιδαγωγικό έργο του δικτύου. Η παιδαγωγική ομάδα αποτελείται από:

• Ζαχαράτου Αγγελική. Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων Δ/νσης Β/θμιας Εκπ/σης Π.Ε. Ηρακλείου
• Τσαλίκη Χριστίνα.  Υπεύθυνη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Α/θμιας Ανατολικής  Θεσσαλονίκης
• Μυλωνάκης Ευστράτιος. Υπεύθυνος Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Ιεράπετρας Νεάπολης
• Ζουρμπάκη Μαγδαληνή. Μέλος Π.Ο.  Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Ιεράπετρας Νεάπολης
• Ποντικάκης Φώτιος. Υπεύθυνος Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Βάμου
• Μπάσιου Ανδριάνα. Μέλος Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Βάμου
• Δεσποτίδου Ελένη.  Μέλος Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Βάμου
• Μαρτιμιανάκη Άννα. Αναπληρώτρια υπεύθυνη  Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Αρχανών.
• Φανιουδάκη Έλενα. Μέλος Π.Ο. Κ.Π.Ε./Κ.Ε.ΠΕ.Α. Αρχανών.

• Επιστημονικοί συνεργάτες. Με τις γνώσεις τους θα μας βοηθήσουν επιστήμονες από :

• Το Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής της Σχολής Επιστημών Υγείας & Αγωγής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.
  • Το Τμήμα Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας της Σχολής Επιστημών Υγείας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου.
  • Την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης.
  • Το Τμήμα Κλινικής Διατροφής του Βενιζελείου Νοσοκομείου Κρήτης
  • WWF Ελλάς

• Διάρκεια και χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης

Η λειτουργία του δικτύου υπολογίζεται για το έτος, 2022 – 2023 με προοπτική εξέλιξης και συνέχισης. Οι φάσεις εξέλιξης ορίζονται ως εξής:

• συμμετοχές σχολείων και υλοποίηση προγραμμάτων
• δημιουργία ηλεκτρονικού περιβάλλοντος συνεργασίας
• επιμόρφωση εκπαιδευτικών
• εκπαιδευτικό υλικό και υλικό προβολής
• συνεργασίες σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό επίπεδο
• συναντήσεις μαθητικών ομάδων, οργάνωση συνεδρίων

Χρονικά η εξέλιξη των δράσεων για κάθε σχολική χρονιά αρχίζει με τις δηλώσεις συμμετοχής των περιβαλλοντικών ομάδων, συνεχίζεται με την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και την υλοποίηση προγραμμάτων με την αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών, ιδιαίτερα στο πεδίο της επικοινωνίας, συνεργασίας και προβολής. Το εκπαιδευτικό υποστηρικτικό υλικό και το υλικό προβολής που θα παραχθεί κατά τη διάρκεια λειτουργίας του δικτύου θα διανεμηθεί στα σχολεία που συμμετέχουν ενώ οι συναντήσεις των μαθητικών ομάδων υλοποιούνται σε σύγχρονη και ασύγχρονη μορφή στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του. Η τελική συνάντηση με προβολή μαθητικών εργασιών και καλών πρακτικών προβλέπεται να γίνει διαδικτυακά.

Δείτε στο συνημμένο τις συμμετέχουσες σχολικές μονάδες: