Το Θέρμο είναι κωμόπολη της Αιτωλοακαρνανίας με μόνιμο πληθυσμό, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, 1.716 κατοίκους (ο καθαυτό οικισμός). Είναι έδρα του ομώνυμου Δήμου, με πληθυσμό 8.242 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011). Το Θέρμο είναι χτισμένο σε υψόμετρο 360 μέτρων σε ένα οροπέδιο επί του Παναιτωλικού όρους βορειοανατολικά της λίμνης Τριχωνίδας. Ο Δήμος Θέρμου περιλαμβάνει πολλά ορεινά κυρίως χωριά.

Απέχει 32 χιλιόμετρα από το Αγρίνιο και 45 χιλιόμετρα από τη Ναύπακτο.

Χαρακτηριστικά του Θέρμου

Το Θέρμο, με το ιδιαίτερο φυσικό κάλλος του, (που συνίσταται στους καταπράσινους απαλούς λόφους που το περιζώνουν, στις πηγές και στα πλατάνια στο κέντρο του), με τα πέτρινα σπίτια του, σπάνια δείγματα της νεότερης αρχιτεκτονικής, τους άνετους κοινόχρηστους χώρους με τον παραδοσιακό χαρακτήρα και τα σπουδαία μνημεία του πολιτισμού είναι μία από τις πιο ωραίες κωμοπόλεις της Ελλάδας.

Αξιοθέατα

Στα κυριότερα αξιοθέατα του Θέρμου συμπεριλαμβάνονται:

• Ο αρχαιολογικός χώρος και το Αρχαιολογικό Μουσείο Θέρμου.
• Η λίμνη Τριχωνίδα.
• Το λαογραφικό μουσείο.
• Τα θεμέλια του σπιτιού τού Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στο Μέγα Δένδρο, όπως και ο παλαιός Ναός και το μοναστήρι τού Αγίου όπου φυλάσσεται μέρος του λειψάνου του.
• Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Μάνδρας με τα κέρινα ομοιώματα.
• Τέλος, το Θέρμο λειτουργεί ως ορμητήριο για τη γνωριμία των επισκεπτών με τα ποικίλης φύσεως θέλγητρα των χωριών του Δήμου Θέρμου αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Αρχαίος Θέρμος

Η αρχαία πόλη του Θέρμου ήταν η σημαντικότερη σε ολόκληρη την Αιτωλία και διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο του Κοινού των Αιτωλών (Αιτωλική Συμπολιτεία). Μάρτυρας της ιστορίας της πόλης είναι ο αρχαιολογικός χώρος με το μεγάλο πλήθος από δημόσια κτίρια και ναούς. Δίπλα από τον αρχαιολογικό χώρο βρίσκεται και το νέο Αρχαιολογικό μουσείο Θέρμου.

Σύμφωνα με τον Πολύβιο, η πόλη βρισκόταν σε οροπέδιο που το αποκαλεί “των θερμίων πεδίον”, ενώ ονομάζει και την ίδια την πόλη ακρόπολη όλων των Αιτωλών. Κάθε χρόνο, τον Σεπτέμβριο, μαζεύονταν στην πόλη Αιτωλοί που είχαν δικαίωμα ψήφου, για να αποφασίσουν για θέματα πολέμου, ειρήνης και συμμαχιών και για να προβούν σε αρχαιρεσίες των οργάνων της Συμπολιτείας. Η πόλη δεν είχε τείχη. Καταστράφηκε δύο φορές το 218 και το 206 π.Χ, από τον Φίλιππο τον Ε’.

Στην πόλη υπήρχε ο μεγάλος ναός του “Θερμίου” Απόλλωνα. Ο ναός έχει διαστάσεις 12,13 μέτρα πλάτος επί 38,23 μέτρα μήκος. Είχε δύο κύριες αρχιτεκτονικές φάσεις: την αρχαϊκή, με σημαντικό κεραμοπλαστικό διάκοσμο και τη φάση του 3ου αιώνα π.Χ. Οι κίονές του ήταν ξύλινοι και οι βάσεις τους λίθινες. Επίσης, υπήρχαν άλλοι δύο ναοί, μικρότεροι, του “Λυσείου” Απόλλωνα και της “Λαφρίας” Αρτέμιδας. Άλλα κτίσματα που υπήρχαν στην πόλη είναι οι τρεις στοές, ανατολική, δυτική και νότια, το “Βουλευτήριο” μία κρήνη καθώς επίσης έχουν βρεθεί και προϊστορικά ελλειψοειδή και τετράπλευρα κτήρια και δύο μέγαρα.

Η νέα κωμόπολη του Θέρμου βρίσκεται περίπου ένα χιλιόμετρο από την αρχαία πόλη. 

Το ΚΠΕ βρίσκεται στο χωριό Μέγα Δένδρο τρία χιλιόμετρα έξω από την πόλη του Θέρμου. Το Μέγα Δένδρο είναι η γενέτειρα του Κοσμά του Αιτωλού.

H λίμνη Tριχωνίδα

H Tριχωνίδα βρίσκεται στην καρδιά της Αιτωλίας και είναι η μεγαλύτερη, φυσική λίμνη της Eλλάδας. Έχει επιφάνεια 98,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέγιστο μήκος 19 χιλιόμετρα και μέγιστο βάθος 58 μέτρα. Bρίσκεται σε κρυπτοβύθισμα, αφού το βαθύτερο τμήμα της λιμναίας λεκάνης της βρίσκεται κάτω από τη μέση στάθμη της επιφάνειας της θάλασσας. H περιοχή από την οποία συλλέγει τα νερά της (λεκάνη απορροής) έχει έκταση 215 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Tα οικοσυστήματα της Tριχωνίδας βρίσκονται σε συνεχή αλληλεπίδραση με τα γειτονικά οικοσυστήματα του Παναιτωλικού, του Aράκυνθου, των βουνών της Nαυπακτίας, του κάμπου του Aγρινίου, της Mακρυνείας και της λίμνης Λυσιμαχίας. Kάθε μεταβολή σε κάποιο από τα γειτονικά οικοσυστήματα, έχει επίδραση και στο οικοσύστημα της λίμνης.

Βιοποικιλότητα

Πέρα από την φυσική της ομορφιά η περιοχή διαθέτει και μεγάλη βιοποικιλότητα. Η Τριχωνίδα αποτελεί μία από τις λίγες περιοχές της Ελλάδας που συναντάται η Βίδρα. Η λίμνη διαθέτει ιδιαίτερα πλούσια ορνιθοπανίδα καθώς έχουν παρατηρηθεί σε αυτή περισσότερα από 200 είδη πουλιών μερικά από τα οποία ιδιαίτερα σπάνια όπως ο πορφυροτσικνιάς. Η Τριχωνίδα φιλοξενεί επίσης 25 είδη ψαριών, 11 από τα οποία είναι ενδημικά στην Ελλάδα. Ένα είδος ψαριού, που απαντάται μόνον στην λίμνη Τριχωνίδα είναι και ο νανογωβιός. Πρόκειται για μικρό ψάρι, το οποίο έχει μήκος κοντά στα πέντε εκατοστά, και ζει στα νερά της παραλίας. Στις όχθες της λίμνης υπάρχουν πανέμορφα δάση από πλατάνια, λεύκες, ιτιές και πικροδάφνες

Β. Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του ΚΠΕ Θέρμου. 

           Το Κ.Π.Ε Θέρμου στα πλαίσια περαιτέρω επιμόρφωσης μαθητών και εκπαιδευτικών υλοποιεί προγράμματα Π.Ε, στις εγκαταστάσεις του στο Μέγα Δένδρο Θέρμου.

            Τα προγράμματα υλοποιούνται στο κέντρο μας, με παράλληλη φιλοξενία στον ξενώνα του ΚΠΕ, δυναμικότητας περίπου 30 ατόμων. Στα προγράμματα το Κέντρου μας συμμετέχουν μαθητικές ομάδες με τους εκπαιδευτικούς τους από όλη την Ελλάδα που υλοποιούν προγράμματα Π.Ε. στο σχολείο τους. 

Τα προγράμματα του ΚΠΕ απευθύνονται σε μαθητικές ομάδες από την Α/θμια Εκπ/ση, τη Β/θμια Εκπ/ση (Γυμνάσιο, Λύκειο), καθώς και μαθητές ειδικής αγωγής και των δύο βαθμίδων:

1.Λίμνη Τριχωνίδα: για μια αειφορική διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της:

       Μονοήμερο, Διήμερο και Τριήμερο πρόγραμμα Α/θμιας και Β/θμιας. Συνδυάζει τη μελέτη πεδίου, την παρατήρηση και καταγραφή της χλωρίδας και πανίδας, συλλογή δειγμάτων νερού με μέτρηση βιοχημικών δεικτών, ομαδικά παιχνίδια στο άμεσο φυσικό περιβάλλον,(σχοινιά, αναλώσιμα οργάνων).

2. Εύηνος Ποταμός: Η ροή του ποταμού στη ροή του χρόνου:

     Μονοήμερο, Διήμερο και Τριήμερο πρόγραμμα Α/θμιας και  Β/θμιας. Συνδυάζει τη μελέτη πεδίου, την παρατήρηση και καταγραφή της χλωρίδας και πανίδας, συλλογή δειγμάτων νερού με μέτρηση βιοχημικών δεικτών, μέτρηση της ταχύτητας ροής του ποταμού, αναφορά στην ύπαρξη ή όχι των μακροασπόνδυλων στην κοίτη και στις όχθες του, ομαδικά παιχνίδια στο άμεσο φυσικό περιβάλλον ,(σχοινιά, αναλώσιμα οργάνων).

3. Μονοπάτια με θέα στην Τριχωνίδα-Νερόμυλοι:

   Μονοήμερο, Διήμερο και Τριήμερο πρόγραμμα Α/θμιας και Β/θμιας. Συνδυάζει την διαδρομή από μονοπάτια την παρατήρηση και καταγραφή της χλωρίδας και πανίδας, καθώς και την ανάδειξη του φυσικού τοπίου. Το τέλος της διαδρομής καταλήγει στους νερόμυλους, όπου μελετάται ο μηχανισμός λειτουργίας τους και η σημαντικότητά τους στην ανάπτυξη της περιοχής.

4. Δάσος – Περπατώ, μαθαίνω, ανακαλύπτω:

   Μονοήμερο, Διήμερο και Τριήμερο πρόγραμμα Α/θμιας και Β/θμιας. Γνωριμία με τα διαφορετικά δασικά οικοσυστήματα της περιοχής (Ελατόδασος, Πλατανόδασος, Περιαστικό δάσος Θέρμου) και ανάδειξη της σημασίας τους στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, (σχοινιά, αναλώσιμα οργάνων).

5. Αρχαιολογικό Μουσείο Θέρμου: ερευνώ και ανακαλύπτω/ο μικρός αρχαιολόγος:

   Μονοήμερο, Διήμερο και Τριήμερο πρόγραμμα Α/θμιας και Β/θμιας. Γνωριμία με την καθημερινή ζωή στο Αρχαίο Θέρμο, πως συνέβαλε το φυσικό περιβάλλον στην ανάπτυξη του αρχαίου οικισμού. Κατανόηση της δυναμικής της συνέχειας (παρελθόν-παρόν-μέλλον) μέσα από το σεβασμό και τη διαχείριση των φυσικών πόρων. Το πρόγραμμα περιέχει βιωματική αναπαράσταση παιχνιδιών της αρχαιότητας και ολοκληρώνεται με πειραματική ανασκαφή ομοιωμάτων αγγείων. 

     Στοχεύει στην ενημέρωση σε θέματα Τοπικής Ιστορίας, στην ευαισθητοποίησή  για την προστασία της αρχαίας μας κληρονομιάς, στην ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου του Θέρμου, στη χρήση του ως μοχλό σωστής τουριστικής ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής, στην κατανόηση της οικολογικής σημασίας της αρχιτεκτονικής και των οικοδομικών υλικών (Σύγκριση δομικών υλικών, αρχαίων και σύγχρονων) και στην συσχέτιση του τρόπου ζωής των αρχαίων με το σύγχρονο τρόπο ζωής.

6. Σκίουρος ο μικρός ήρωας του δάσους:

   Μονοήμερο πρόγραμμα Α/θμιας (Νηπιαγωγείου και Α΄, Β’, Γ’ Δημοτικού).

Συνδυάζει τη μελέτη πεδίου, την παρατήρηση και καταγραφή της χλωρίδας και πανίδας, συλλογή δειγμάτων από φύλλα δέντρων, μετά από μικρό περίπατο και περιήγηση σε μικρό κοντινό άλσος, που αποτελεί ενδιαίτημα του σκίουρου. Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με ζωγραφική, κολάζ και παιχνίδια. 

Τα Προγράμματα του Κ.Π.Ε Θέρμου:

• Είναι ολοκληρωμένα εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία αποσκοπούν να δώσουν γνώσεις, να καλλιεργήσουν δεξιότητες, να ευαισθητοποιήσουν και να καλλιεργήσουν στάσεις και συμπεριφορές θετικές προς το περιβάλλον.
• Περιλαμβάνουν :
  • Υποδοχή επιμορφούμενων
  • Παιχνίδια γνωριμίας-επικοινωνίας
  • Θεωρητικό μέρος εντός του Κέντρου
  • Μελέτη πεδίου – Καταγραφή δεδομένων – Δράση ομάδων
  • Περιβαλλοντικά παιχνίδια
  • Επεξεργασία των δεδομένων – Εργασίες των ομάδων εντός του Κ.Π.Ε.
  • Παρουσιάσεις των εργασιών των ομάδων
  • Αξιολόγηση προγράμματος