“Αν τα ψάρια είχαν φωνή…” – Εκπαιδευτικό πρόγραμμα ΚΕΠΕΑ Κορθίου Άνδρου

Το ΚΠΕ Κορθίου Άνδρου θα υλοποιήσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “«Αν τα ψάρια είχαν φωνή…»”, 13/12, φιλοξενώντας το Δημοτικό Σχολείο Χώρας Άνδρου.

Γεωγραφικά τοποθετημένη στο ανατολικό τμήμα της Μεσογείου, η Ελλάδα είναι   άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θάλασσα. Σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της, η κοινωνική, η οικονομική και η πολιτιστική ζωή της διαμορφώνονταν σε μεγάλο βαθμό μέσα από αυτή τη στενή σχέση.
Το θαλάσσιο περιβάλλον της Ελλάδας χαρακτηρίζεται από πλούσια βιοποικιλότητα. Τα περισσότερα από τα  579 είδη ψαριών της Μεσογείου, έχουν παρουσία στις ελληνικές θάλασσες. Ξεχωριστό είναι το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η παράκτια ζώνη, αφού στις βραχώδεις ακτές και στο θαλάσσιο τμήμα της συγκεντρώνονται τα περισσότερα είδη (ενδημικά και μη), που βρίσκουν εδώ τις κατάλληλες συνθήκες (εξαιρετική η σημασία των λιβαδιών της Ποσειδωνίας Posidonia oceanica),  για την αναπαραγωγή και τη διατροφή τους.

Όμως και οι θάλασσες της χώρας μας, όπως και οι περισσότερες θάλασσες του πλανήτη  υφίστανται εξαντλητική εκμετάλλευση, τα θαλάσσια λιβάδια ξεριζώνονται από μη στοχευμένα αλιευτικά και πολλά είδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Η υπεραλίευση είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα των ελληνικών θαλασσών.

Στόχοι προγράμματος

• Να κατανοήσουν το ρόλο που παίζει η θάλασσα στην οικολογική ισορροπία του πλανήτη μας.
• Να μάθουν διάφορους τρόπους αλίευσης των θαλασσίων ειδών
• Να γνωρίσουν την έννοια της υπεραλίευσης καθώς και της βιώσιμης αλιείας.
• Να συνειδητοποιήσουν τις συνέπειες της υπεραλίευσης
• Να ενημερωθούν για την φαλαινοθηρία για την παράνομη αλιεία καθώς και τις συνέπειες στα θαλάσσια οικοσυστήματα.
• Να γνωρίσουν – πληροφορηθούν τα θαλάσσια είδη προς εξαφάνιση λόγω της υπεραλίευσης.
• Να ευαισθητοποιηθούν γύρω από την ανάγκη διατήρησης της ισορροπίας των οικοσυστημάτων και να υιοθετήσουν στάση ενεργού πολίτη.  αντιλαμβάνονται με τη παρατήρηση  βιοδεικτών, το πόσο υγειές είναι  ένα θαλάσσιο οικοσύστημα.
• Να ασκηθούν στην ομαδική εργασία και να αναπτύξουν το πνεύμα συνεργασίας που απαιτεί η συλλογική δράση για επίλυση περιβαλλοντικών ζητημάτων.
• Απόκτηση γνώσεων για τα θαλάσσια είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση και χρειάζονται άμεσα προστασία στην Ελλάδα και διεθνώς.
• Κατανόηση της σημασίας αυτών των ειδών για το θαλάσσιο οικοσύστημα.
• Κατανόηση της προέλευσης των κυρίων απειλών που αντιμετωπίζουν
• Ανάπτυξη ενδιαφέροντος και διαμόρφωση θετικής στάσης για αυτά τα είδη

• ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
•  
• Γνωστικό –Θεωρητικό: Οι μαθητές γνωρίζουν τα χαρακτηριστικά της θάλασσας,  και τη σημασία της, στην οικολογική ισορροπία του πλανήτη. Τις κατηγορίες των θαλάσσιων οργανισμών – ανάλογα με το που ζουν και πως κινούνται-, τη σχέση του ανθρώπου με τους οργανισμούς της θάλασσας . Τα απειλούμενα είδη των ελληνικών θαλασσών. Επιπλέον  τα είδη αλιείας, την νόμιμη, παράνομη και άδηλη αλιεία. Την έννοια της υπεραλίευσης και τις επιπτώσεις της στα θαλάσσια οικοσυστήματα.
• Πρακτικό- Βιωματικό : Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και λαμβάνουν τον απαραίτητο εξοπλισμό. Ξεκινούν την επίσκεψη στα πεδίο, από τη παραλία του Όρμου Κορθίου και ακολουθώντας την ακτογραμμή, φθάνουν στο αλιευτικό καταφύγιο. Στη διαδρομή παρατηρούν τις ανθρώπινες παρεμβάσεις (μόλους, κυματοθραύστες, διάφορα  κτίσματα, αλιευτικά σκάφη, σημάδια, υλικά που βγάζει η θάλασσα κ.α.). Φωτογραφίζουν ότι κινεί το ενδιαφέρον τους για μελέτη και σχεδιασμό, όπως μορφές αλιείας, αλιευτικά εργαλεία, ψάρια που παρατήρησαν με το γυαλί βυθού κ.α.  Κατά τη διάρκεια τη επίσκεψης στο πεδίο, οι ομάδες συμπληρώνουν φύλλα εργασίας, προκειμένου να καταγράψουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες που απέκτησαν. Τέλος κατά την επιστροφή τους στο Κέντρο με κατάλληλα διαμορφωμένα  παιχνίδια  κατανοούν καλύτερα την έννοια της βιώσιμης αλιείας.
• Δημιουργικό : Οι μαθητές αφού επιστρέψουν στο Κ.Π.Ε., κάνουν ανάλυση όλων των στοιχείων που συνέλεξαν, ανά ομάδα και προτείνουν ιδέες και λύσεις σε προβλήματα που κατέγραψαν στο πεδίο έρευνας. Εκφράζουν με δημιουργικό τρόπο τις εντυπώσεις και τις ανησυχίες τους και προετοιμάζονται για τη παρουσίαση των εργασιών τους.
• Παρουσίαση: Οι ομάδες των μαθητών παρουσιάζουν τις εργασίες τους, συζητούν τις ιδέες τους, προτείνουν λύσεις και αξιολογούν το πρόγραμμα.